De ondertitel van het boek De familieziel raakte ons direct: Hoe je geschiedenis je kan helpen op je levenspad. Dat is precies wat we met Levenslijnen willen betekenen. Want wie terugkijkt naar waar hij vandaan komt, vindt vaak richting voor de weg vooruit.
De auteurs, familietherapeut Kitlyn Tjin A Djie en ontwikkelingspsycholoog Irene Zwaan, beginnen het boek met een verkenning van hoe familiegeschiedenis en -cultuur ons gedrag, onze keuzes en ons welzijn beïnvloeden. Ze laten zien dat je pas echt zicht krijgt op persoonlijke patronen als je begrijpt hoe de ziel van jouw familie – de ‘familieziel’ – gevormd is. Welke waarden zijn onuitgesproken doorgegeven? Welke stiltes spreken boekdelen? En wie speelt welke rol?
Een centraal thema is het model van beschermjassen, ontwikkeld door Tjin A Djie. Beschermjassen zijn de vertrouwde omhullingen die iemand steun en veiligheid bieden, vooral tijdens belangrijke levensovergangen. Denk aan geuren, gewoonten, rituelen, eten, verhalen – al die elementen die ons verbinden met waar we vandaan komen. Wanneer je mensen helpt herinneren aan die beschermjassen, komen er vaak vergeten gevoelens boven: warmte, veiligheid en geborgenheid bijvoorbeeld. Ook wij zien hoe zulke elementen uit het verleden resoneren in het heden. Klanten herkennen iets uit hun jeugd, of voelen zich diep verbonden met een plek, een gebruik, een familiewaarde.
Het boek is helder opgebouwd rond thema’s zoals heilige huisjes, ontregelaars, levensfase-overgangen, breuken en de invloed van meerdere generaties. De persoonlijke verhalen maken de theorie levendig en herkenbaar. De auteurs bieden handvatten om destructieve familiepatronen te herkennen en te doorbreken. Ze laten zien dat de oorsprong van wat ons nu belemmert soms generaties teruggaat. Dat zien we ook in onze praktijk. Families waarin nauwelijks iemand scheidde – of juist opvallend vaak. Mensen die jong een ouder verloren en later een partner vinden met een soortgelijke geschiedenis. Te vaak om toeval te zijn.
Wat dit boek voor ons extra waardevol maakt, is de prettige combinatie van inhoud, deskundigheid en leesbaarheid. De schrijvers introduceren begrippen die houvast geven en uitnodigen tot reflectie. Je gaat vanzelf vragen stellen waar je eerder misschien niet bij stilstond:
Wat zijn in mijn familie heilige huisjes?
Welke waarden heb ik van mijn ouders meegekregen?
Is het echt zo dat mijn kinderen niet van hiërarchie houden omdat ze democratisch zijn opgevoed?
Wie van mijn tantes of ooms zijn (of waren) eigenlijk de ontregelaars in onze familie?
Interessant is ook de aandacht voor de rol van de vader. Even belangrijk voor een kind als een moeder, maar in verhalen vaak minder zichtbaar. Dit boek brengt die balans terug, en geeft daarmee weer een ander perspectief op wat families vormgeeft.
Bij Levenslijnen werken we veel met Nederlandse familiegeschiedenissen. Het boek gaat in op de ik-gerichte cultuur die we in Nederland delen met andere Westerse landen. Het laat echter ook heel andere culturen zijn, waarin het ‘wij-denken’ centraal staat. Bijzonder boeiend en ook herkenbaar; het doet ons denken aan de grote gezinnen uit de 17e, 18e en 19e eeuw die we vaak tegenkomen.
Voor ons is De familieziel een feest van herkenning en een uitnodiging tot verdieping. Het boek biedt inzichten, verhalen én praktische vragen die je meenemen in een zoektocht naar jezelf via de mensen die je voorgingen. Een waardevolle gids voor iedereen die zich wil verdiepen in de invloed van familiegeschiedenis op persoonlijke ontwikkeling en welzijn.